Πρόλογος και επεξήγηση γιά τα παρακάτω...

Το περιεχόμενο των παρακάτω αναρτήσεων γιά τη Μαρίκα Καναροπούλου, είναι προϊόν ελεύθερης φαντασίας (fiction). Βασίζεται όμως σε συνδυασμούς ελάχιστων μικρο-στοιχείων που υπάρχουν γι αυτή τη γυναίκα και άλλων που προκύπτουν από το ένστικτο, τη βαθιά ενασχόληση με τη δισκογραφία, σκόρπιες πληροφορίες από χαρτάκια που τα σηκώνει ο άνεμος.


Η Μαρίκα Καναροπούλου (Μπρούσαλη) έφυγε γιά πάντα το 1990! Η φανατική προσήλωση στα μεγάλα ονόματα του κατοπινότερου πειραιώτικου ρεμπέτικου και η ολοσχερής εστίαση στους αρσενικούς συνθέτες, αλλά και άλλες δευτερεύουσες - πλην "ελκυστικές" - περιπτώσεις σα τον Μάθεση, δεν άφησε καθαρό μυαλό σε κανέναν - απ΄ότι ξέρουμε - γιά να πλησιάσει γυναίκες που - εκ των πραγμάτων - είχαν ζήσει από κοντά την όλη ιστορία. Βέβαια, πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι απέφευγαν να μιλήσουν, γιά ευνόητους λόγους.


Εγώ, κουβαλώντας και το δικό μου μερίδιο ευθύνης γιά την αδιαφορία πλησιάσματός τους, παίρνω έναν ιδιότυπο και μοναχικό δρόμο, αυτόν των φανταστικών συνομιλιών με ανθρώπους που δεν υπάρχουν πιά.Το δηλώνω όμως γιά να είμαι ξεκάθαρος.


ΥΓ. Ένα ακόμα παράδειγμα, άλλης μορφής θα βρείτε στο


http://elkibra-rebetiko.blogspot.com/search?q=%CE%98...+%CE%BF+%CE%BD%CF%84%CE%B1%CE%B2%CE%B1%CF%84%CE%B6%CE%AE%CF%82

Βρήκα δεύτερη φωτογραφία

της

Μαρίκας Καναροπούλου;

Βλέποντας τυχαία σήμερα μιά απ΄τις γνωστές φωτογραφίες του Μάρκου, από μιά αρπαχτή σ΄ένα νησί που δε θυμάμαι αυτή τη στιγμή, όταν πιά είχε δύσει το άστρο του, είδα κάτι που δε το είχα προσέξει. Πίσω απ΄τη γυναίκα που κάθεται δίπλα της, την οποία αναφέρε στα Απομνημονεύματά του, μιά γυναίκα που πήγε να του τη φάει ένας εξυπνάκιας, υπάρχουν δυό ακόμα. Η κοντινότερη, ανάμεσα στο Μάρκο και την τραγουδίστρια, κοιτάξτε προσεκτικά τις ομοιότητες με τη διπλανή, μοναδική φωτογραφία της Καναροπούλου.

Μάλλον είναι αυτή, πριν φύγει για την Αμερική.
Αν είναι έτσι, αν έχω δίκιο, είμαι πολύ χαρούμενος που το επισήμανα. Μέσα σ΄έναν αγώνα να βγάλω στο φως τις γυναίκες που έμεναν στη σκιά.

Η Μπελαλού

Γιάννη Δραγάτση Ογδοντάκη

1934

http://youtu.be/DPVTs2--A-c

ΜΑΡΙΚΑ ΚΑΝΑΡΟΠΟΥΛΟΥ - ένα απ΄τα 4 μεγάλα αηδόνια

MARIKA KANAROPOULOU

   Μαρίκα Καναροπούλου (Μπρουσαλιά) ή Τουρκαλίτσα

[Δείγμα της εξαιρετικής φωνής της, το αισθησιακό τραγούδι του Βαγγέλη Παπάζογλου "Βάλε με στην αγκαλιά σου". Η Μαρίκα Καναροπούλου εκείνη τη μέρα είναι 20 χρονώ.


http://www.fileden.com/files/2008/6/6/1947074/Vale%20me%20stin%20angalia%20sou.mp3


Περιεχόμενα


1. Στοιχεία βιογραφικού
2. Σημείωμα από το blog http://amanyala.blogspot.com/2006/07/rembetiko-of-month.html
3. Δισκογραφία


1. Βιογραφικά στοιχεία μηδενικά. Έτος γέννησης ca. 1914 στην Bursa (Προύσα) Τα χαϊδευτικά της, "Μαρίκα Μπρουσαλιά" και "Τουρκαλίτσα". Γραμμοφώνησε τον πρώτο της δίσκο σε ηλικία 18 χρονών.Μετανάστευσε στις ΗΠΑ. Επέστρεψε (πότε;). Θάνατος στην Αθήνα το 1990, σε ηλικία 76 χρονών. Απ' ότι ξέρουμε, κανείς δε την πλησίασε. Yπάρχει πάντα η σκέψη πως έγιναν προσπάθειες κι εκείνη τις απέπεμψε... Μιά απ' τις καλύτερες φωνές που πέρασαν απ' τη δισκογραφία.



Ηχογράφησε 3 τραγούδια το 1933, 13 το 1934 - που σημαίνει ότι πουλούσε - μόνο 3 το 1935 και ένα μόνο το 1940, το "Κάποτε θα κλάψεις", που το ψάχνω απεγνωσμένα.
Μήπως τόχεις ή ξέρεις κάποιον/α που να τό΄χει;



2. To παρακάτω αγγλικό κείμενο είναι αναδημοσίευση (χωρίς να ρωτήσω, γιατί δε μπορώ να΄ρθώ σε επαφή μαζί του) από το πολύ ενδιαφέρον blog http://amanyala.blogspot.com/2006/07/rembetiko-of-month.html


Marika Kanaropoulou sang Amane like no other. Far less prolific than either Roza Eskinazi or Rita Abadzi, Marika Kanaropoulou’s αμανέδες (a-man-EH-des) convey a lost innocence. Perhaps it is because her voice possesses an almost adolescent quality. At the same time, Kanaropoulou’s vocal skills were anything but adolescent. 


Her control and mastery of the art of makam, her unique style, and her thick, rich vowels rank her as one of the top female singers of Rembetika, despite the fact that she recorded far less than others.

Very little is known about Marika Kanaropoulou. Kanaropoulou may in fact be a stage name, since it literally means “daughter of the canary” and may be a reference to the dulcid quality of her voice.


 It could also be a surname carried by a family with a long tradition of singing. It is quite possible that Kanaropoulou came from a musical family.Also known as “Tourkalitsa” (the little Turkish girl) and “Brousalia” (the girl from Brousa), Kanaropoulou was a native of Bursa (Brousa in Greek), located in western Turkey not far from the southeast coast of the Sea of Marmara. Bursa had a sizeable Greek population prior to the Asia Minor catastrophe of 1922.


 Kanaropoulou most likely left her homeland when the Greek population was expelled from Asia Minor, though it’s possible that she and her family left earlier during the First World War or shortly thereafter.


She recorded a handful of songs in Athens, mostly αμανέδες in 1933 and 1934 before emigrating to America. 
There is no record of her having recorded in the United States. 


At some point, she returned to Greece, where she died in 1990.


Kanaropoulou recorded Neva Manes in Athens in December 1933. As in the case of Abadzi’s Gazeli Neva Sabah, once again Neva is erroneously used to denote the key of D, even though in reality Neva is the name for A, and the song, like Gazeli Neva Sabah, seems to be in D#. 


I’ve already theorized in an earlier post as to what might have caused this error.Kanaropoulou’s Neva Manes is set in makam Ussak. In classical makam theory (by which I mean Turkish and Arabic), Ussak (referred to as Bayyati in Arabic) has a microtone as its second. More specifically, the second is flatted, but instead of a half step, what you get is a note that is somewhere between a half step and a whole step. 
Greek music eventually evolved away from microtones, so that the Greek version of Ussak has a simple half step between the first and second. It looks like this:In reality, many Greek songs in makam Ussak compensate for the loss of the microtone by including both a natural second and a flatted second, as if to approximate the microtone, which lies somewhere in between. It’s not the same as having the microtone, but the effect is arguably just as lovely. 


In Neva Manes, Kanaropoulou and her accompanists (Dimitris Ladopoulos on violin with an unknown oud player whom Outiboy is convinced is Agapios Tomboulis) follow the classical version of Ussak, not the version of the makam that eventually became prevalent in Greek music. The second is neither a half step nor a whole step. The effect is to create a wonderful tension within the melody. 
During the interwar period it was common for Greek artists, who were well versed in classical makam theory, to set their melodies within the true versions of the makams—that is, the versions that included the microtones. This is what they knew. 
To complicate matters, however, Neva Manes also throws in an occasional microtone as the sixth. Classical Ussak/Bayyati has a flatted sixth (i.e. a simple half step, not a microtone). In Neva Manes, Ladopoulos sometimes plays the sixth slightly sharp. This appears to be a reference to an Arabic makam known as Ushak Masri (though Outiboy says it’s actually a makam called Huseyni), which has a three-quarter step between the fifth and the sixth, though not between the first and the second. In the end, it is the seventh on which Ladopoulos hangs that ends up sounding wonderfully microtonal because he plays the sixth slightly sharper than it would normally be in Ussak.


Αμάν, τίνους νά πω τον πόνο μου νά με παρηγορήσει,
Αφού ο κόσμος ψεύτισε καί η ζωή θα σβήσει;

Aman, To whom can I tell my pain, so that I can be comforted,
Since the world has become false and life is erased?


Kanaropoulou knew pain. 
She lost her home and her roots. She became a refugee in a strange land. I think of the hundreds of thousands of Israelis and Lebanese who have become refugees in the past few weeks because of the violence that grips their countries, their towns, and their neighborhoods. 
Aman was a word frequently on the lips of those Greeks and Turks who lost their homes and loved ones because two peoples could not find a way to coexist peacefully with one another.



3. ΔΙΣΚΟΓΡΑΦΙΑ (από Διονύση Δημ. Μανιάτη)


1933


1. Νέα μερακλού Columbia DG-478 WG-746 - Μαρίκα Καναροπούλου/Κώστας Τζόβενος - ρεμπέτικο, ζεϊμπέκικος
2. Νεβά Μανές (Τίνος να πω τον πόνο μου) παραδοσιακό - Μαρίκα Καναροπούλου - ρεμπέτικο, μανές
3. Τσιφτετέλι Μανές (Ψεύτη ντουνιά και άπιστε),Parlophone Eλλάδος B-21752 101465 - Μαρ. Καναροπούλου/Σπύρος Περιστέρης - ρεμπέτικο, τσιφτετέλι.

1934


1. Μες του Μάνθου τον τεκέ , Odeon Ελλάδος GA-5746 GO-2036 - Μαρίκα Καναροπούλου/Κώστας Τζόβενος - χασικλίδικο, ζεϊμπέκικος
2. Μαχμούρικο, Odeon Ελλάδος GA-1746 GO-2037 - Μαρίκα Καναροπούλου/Σπύρος Περιστέρης/Μίνως Τσάμας
3. Ένας μάγκας στον τεκέ, Odeon Ελλάδος GA-1806 GO-2087-2 - Μαρίκα Καναροπούλου/Κώστας Τζόβενος - χασικλίδικο, ζεϊμπέκικος
4. Μιά χήρα μες την Κοκκινιά, Odeon Ελλάδος GA-1807 GO-2168 - Μαρίκα Καναροπούλου/Κώστας Τζόβενος - ρεμπέτικο, μόρτικο
5. Το μωρό μου, Odeon Ελλάδος GA-1818 GO-2169 - Μαρίκα Καναροπούλου/Σπύρος Περιστέρης - ρεμπέτικο, νανούρισμα
6. Το χανουμάκι, Odeon Ελλάδος GA-1818 GO-2170 - Μαρίκα Καναροπούλου/Σταύρος Παντελίδης -ρεμπέτικο, αράπικο
7. Βάλε με στην αγκαλιά σου, Odeon Ελλάδος GA-1821 GO-2171 - Μαρίκα Καναροπούλου/Βαγγ. Παπάζογλου - ρεμπέτικο, ζεϊμπέκικος
8. Το χανουμάκι, Odeon Ελλάδος GA-1832 GO-2170-0 - Μαρίκα Καναροπούλου/Σταύρος Παντελίδης - ρεμπέτικο, αράπικο
9. Καρίπ Νεβά Μανές (Δεν σκέφτεσαι βρε άνθρωπε), HMV AO-2149 OT-1701 - Μαρίκα Καναροπούλου/Κώστας Τζόβενος - ρεμπέτικο, μανές
10. Η μπελαλού, HMV AO-2149 OT-1704 - Μαρίκα Μπρουσαλιά/Γ. Δραγάτσης (Ογδοντάκης) - ρεμπέτικο, ζεϊμπέκικος
11. Κατινάκι λυπήσου με, HMV AO-2165 OT-1702-0 - Μαρίκα Μπρουσαλιά/Δημ. Ατραϊδης -ρεμπέτικο, συρτός
12. Σαμπάχ Μανές (Τα χρόνια μου παρήλθανε), - Μαρ. Μπρουσαλιά/παραδοσιακό - ρεμπέτικο, μανές
13. Μαρίτσα, Parlophone Ελλάδος B-21855 101527 - Μ.Καναροπούλου/Αγάπιος Τομπούλης - ρεμπέτικο, τσιφτετέλι

1935


1. Πάει η Μαριωρή, Odeon Ελλάδος GA-1833 GO-2192 - Μαρίκα Καναροπούλου/Πάνος Τούντας - χασικλίδικο, ζεϊμπέκικος
2. Τουρκοπούλα οπαλά (1935) Odeon Ελλάδος GA-1839 GO-2191 - Μ. Καναροπούλου/
/Αγάπιος Τομπούλης - ρεμπέτικο, συρτός
3. Αλανάκι, Odeon Ελλάδος GA-1852 GO-2193 - Μ. Καναροπούλου/Ν. Χατζηαντωνίου - ρεμπέτικο, χασάπικος

ΑΧΡΟΝΟΛΟΓΗΤΑ


1. Νεβά Χετζάζ Μανές (Ως πότε πιά η τύχη μου) Parlophone Ελλάδος B-21752 101462 - Μ. Καναροπούλου&Σπύρος Περιστέρης - ρεμπέτικο, μανές

1940


Κάποτε θα κλάψεις, Odeon Ελλάδος GA-7250 GO-3409 - Μ. Καναροπούλου & Δ. Καββαδίας/Τ. Κόκκας/Κ. Μάνεσης & Δ. Ρηγόπουλος - ελαφρό, χαβάγιες

Με τη Μαρίκα Καναροπούλου, στη φούσκα της Ούλτρα-μαρίνας...(2)

1934. Μ΄ανεβάζεις κάτι φαρδειές σκάλες και μπαίνουμε στην αίθουσα φωνοληψίας. Νάτοι! Οχτώ άνθρωποι κι ΕΣΥ! Ένα ξεκάθαρο αντίτυπό σου, δίπλα στο μικρόφωνο. Μιά εικόνα "παγωμένη". Τίποτα, κανένας δε κινείται.


- Κάτσε σε μιά γωνιά και μη μιλάς, μου λες.
Προχωρείς, πλησιάζεις το "παγωμένο" αντίτυπό σου, μπαίνεις μέσα του και όλα ζωντανεύουν. Ο τυφλός Χρυσίνης με τα μαύρα γυαλιά του, ξύνεται στο σβέρκο και κάθεται έτοιμος με την κιθάρα του. Ο Βαγγέλης Παπάζογλου με το κοφτερό βλέμμα κρατάει τη δική του, και ένας που δε γνωρίζω, έχει σκαλωμένο ένα μπεγλεράκι σ΄ένα απ΄τα κουμπιά του σακακιού του και κρατάει ένα κρασοπότηρο. Είχα κάνει λάθος, έχοντας ακούσει την πλάκα, νομίζοντας πως ο Παπάζογλου το κρατούσε.- Μαρίκα, στάσου λίγο πιό μακριά απ΄το μικρόφωνο, λέει ένας τεχνικός.Φαίνεται σα νά΄χετε κιόλας κάνει την πρόβα. Σε βλέπω καθαρά γιά πρώτη φορά. Θα φτάξω ένα σκίτσο σου, σκέφτομαι, μιάς και δεν υπάρχει φωτογραφία σου.Φοράς ένα λουλουδάτο φορεματάκι και μαύρα, χαμηλά γοβάκια. Το δέρμα σου είναι σκοτεινό κι έχεις κι ένα χρυσό δαχτυλιδάκι που πετάει μικρές ανταύγειες, καθώς εξοστρακίζεται πάνω του μιά αχτίδα από το δυνατό ήλιο που καταφέρνει να τρυπώνει απ΄τη μισάνοιχτη κουρτίνα.


- Μαρικάκι, να σου πω, κορίτσι μου, σου λέει ο Παπάζογλου. Εκεί, στην επανάληψη του "βάλε με", δε σηκώνεις τη φωνούλα σου να πάει ψηλότερα;
- Ναι, του λες. Έτσι; Βάλε μεεε...;
- Έτσι, να σε χαρώ, μάτια μου. Έτσι, ακριβώς. Να το πάμε;


Με φυλακίζει το βλέμμα σου το σπαθάτο. Κοιτάς γύρω σου με γλήγορες, καυτές ματιές και βγάζεις ένα γάργαρο γέλιο σαν σου λέει ο Χρυσίνης:
-Κι αν έβαζες 500 δραμάκια πάθος ακόμα, ακόμα πιό καλό θά΄ταν. Ε, Βαγγέλη;
- Ναι, ναι, ξέρει η Μαρίκα! Άντε να το πάμε... 3...2...1!


http://www.fileden.com/files/2008/6/6/1947074/Vale%20me%20stin%20angalia%20sou%20II.mp3


- Γειά σου, ρε Μαρικάκι, μου ξεφεύγει και σου φωνάζω. Ήχος όμως δε βγαίνει απ΄το στόμα μου. Σα στα όνειρα. Εσύ όμως τ΄ακούς. Γυρίζεις, γέρνεις λίγο το κεφάλι και μου χαμογελάς.Ο τρόπος που λες το τραγούδι είναι πολύ καλύτερος κι απ΄της Ρόζας, κι απ΄του Στελλάκη. Εκείνο που σου υπόδειξε ο Παπάζογλου, ίσως, κάνει τη διαφορά.Το τραγούδι τελειώνει. Το μούδιασμα ξανάρχεται. Όλοι από μπροστά μου, τα λουλούδια απ΄το φόρεμά σου σαρώνονται, σα να γυρίζει μιά σελίδα. Επιστρέφομαι σα πακέτο, μόνος κι έρημος, να μασάω τα νύχια μέσα στη φούσκα μου της ουλτραμαρίνας...Τα φώτα ανάβουναλλά εις μάτην,γιατί εγώ πάντοτε στην έπαρση της σημαίας μασούλαγα βερύκοκακαι στην υποστολή χάζευα τα πουλιά...

Αφιερωμένο στη Μαρίκα Καναροπούλου (Τουρκαλίτσα)

Καθώς τουμπάρει ανάποδα η νύχτα σου, Μαρίκα,
φωσφορικά χταπόδια απλώνοντας στον ουρανό.
Υψώνεται η πάλλουσα φωνή σου
κι οριστικά διαιρεί το υπόλοιπο στα δυό.

Ένα η άδεια παρουσία σου
κι ένα γιά τα δυό σου κεντημένα πασουμάκια.
Τότε, παύει να ξεχωρίζει το άσπρο φως από το μαύρο,
το 1914 από το 1990.
Γέρνουν τα μαύρα μάτια σου
και η ψυχή σηκώνεται ανάλαφρη,γυρίζοντας εκεί που ανήκει.

Μαρίκα Καναροπούλου - με μιά γυναίκα σ΄ένα δωμάτιο σκοτεινό...

Δωμάτιο σκοτεινό, ολοσκότεινο. Τα παράθυρα κλεισμένα, φασκιωμένα. Μου το ζήτησες.Σε έφερα γιά λίγο μέσα εδώ, με διαδικασίες που δε μπορώ ν΄αποκαλύψω. Ήθελα να βρεθώ κοντά σου. Σ΄ακούω που κάθεσαι στην ψάθινη πολυθρόνα. Οι βεργούλες της τρίζουν απαλά. Το σώμα σου πρέπει νά΄ναι πολύ αλαφρύ. Ακούγεται κι ένα ανεπαίσθητο σύρσιμο υφάσματος. Ίσως τακτοποιείς το φόρεμά σου να μη τσαλακωθεί. Κι ο ήχος ενός βραχιολιού με κάτι σα να του κρέμονται μικρά κουδουνάκια. Ντίνγκιλα...ντίνγκιλα... Βγάζεις ένα τρεμουλιαστό αναστεναγμό. Δε ξέρω το δρόμο να σου μιλήσω. Δε μπορώ να δω ούτε το περίγραμμά σου. Η σιωπή πλέκει ιστούς αράχνης γύρω μας.


- Μη περιμένεις να σου πω. Δε ξέρω, δε θυμάμαι, δε θέλω να θυμάμαι. Όλ΄αυτά έχουν πιά περάσει. Είναι στάχτες. 


Ξαναπέφτει η βαριά και βροχερή σιωπή. Τα μάτια μου αρχίζουν να συνηθίζουν στο σκοτάδι. Μισοδιακρίνω την ψάθινη πολυθρόνα αλλά όχι εσένα. Σα να μη θέλεις, σα να μην αφήνεις το περίγραμμα του σώματός σου να φανεί. Ξεχωρίζω λίγο το φόρεμά σου, μισοβλέπω το βραχιόλι - ήταν τελικά βραχιόλι - και τα παπούτσια σου. Το ένα δίπλα στο άλλο και, σα κεντημένα. Νιώθω το βλέμμα σου καρφωμένο απάνω μου. Θα πρέπει τα μάτια σου νά΄ναι μαύρα και κοφτερά. Το μαύρο όμως μες το μαύρο δε διακρίνεται.Αλλάζεις στάση και ξανακούεται το ελαφρό τρίξιμο της πολυθρόνας.

- Δε θα μου πεις τίποτα;
- Σου είπα, μου λες μονολεκτικά.
- Είσαι τελείως άγνωστη. Μόνο η φωνή σου υπάρχει τυπωμένη. Τίποτα άλλο. Ούτε μιά φωτογραφία, τίποτα...
- Και σε τί θα ωφελούσε; Σάματι ενδιαφέρεται κανείς; Δεν έχει νόημα. Σκιά ήμουν και πέρασα. Ότι ήμουν, ότι είδα, ότι πέρασα, υπάρχει μες τη φωνή μου. Τα άλλα ας μείνουν στο σκοτάδι...
- Άσε με τότε εμένα, να σου θυμίσω ν΄ακούσεις ένα τραγούδι που τ΄αγαπάω πολύ. Το "Βάλε με στην αγκαλιά σου". Να το βάλω να το χαρούν κι οι άλλοι/ες;

Δεν απαντάς. Μόνο ένας αναστεναγμός ακόμα.

http://www.fileden.com/files/2008/6/6/1947074/Vale%20me%20stin%20angalia%20sou%20II.mp3


Η πολυθρόνα τρίζει. Σηκώνεσαι.


- Θέλω να φύγω. Με περιμένουν. Τα λέμε, τραγουδάμε, παίζουμε εκεί...
- Πού εκεί;
- Τί σημασία έχει; Μη μου ξαναζητήσεις να γυρίσω. Σ΄ευχαριστώ που θυμάσαι μιά Μαρίκα Καναροπούλου.
- Άσε με να σου δώσω αυτό, σου λέω και απλώνω την παλάμη μου προς τη μεριά σου. Σου δίνω ένα αστράκι με πούλιες ασημένιες. Όταν το ζουπάς θα φωτίζει αχνά...

Νιώθω το χέρι σου ν΄απλώνεται. Ακουμπάς το δικό μου. Είναι ζεστό το χέρι σου και ψιλοτρέμει. Παίρνεις το άστρο και με μιά γρήγορη και απαλή κίνηση μου αφήνεις την αίσθηση ενός τρυφερού χαϊδέματος.

- Κουράγιο πατριώτη, μου λες και η εμπροσθοφυλακή της ανάσας σου φτάνει ως το πρόσωπό μου.

Μυρίζεις θυμάρι, Μαρίκα Καναροπούλου...